HIV Enfeksiyonu ve Acilde Yaklaşımlar-1

1 Aralık Dünya AIDS Günü nedeniyle HIV hakkında farkındalık
yaratmak ve bilgilerimizi tazelemek adına bu yazıyı kaleme almak
istedim. HIV + bireylerin acil servise başvuru nedenleri üzerine
ikinci bir yazıyı ilerleyen tarihlerde sizinle paylaşacağım.
Keyifli okumalar dilerim! Tanımlar ve Genel Bilgiler HIV yani Human
immunodeficiency virus, lentivirüs ailesinde yer alan bir
retrovirüstür. CD4+ T lenfositlerini hedef alarak immün sisteme
zarar verir. Korunmasız cinsel ilişkiyle, kan yoluyla, anneden
bebeğe (gebelik, doğum ve emzirme ile) bulaşır. HIV ter, tükürük,
idrar, göz yaşı gibi vücut sıvılarıyla, hapşurma ya da öksürmeyle,
aynı tabak, çatal, bıçak, havlu kullanımıyla, aynı tuvalet ve duşun
kullanımıyla, sivrisinek, böcek ve diğer hayvan ısırıklarıyla,
tokalaşma, sarılma, öpüşme, aynı ortamda bulunma gibi sosyal
davranışlarla bulaşmaz. AIDS yani Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği
Sendromu ise HIV enfeksiyonunun etkin tedavi almamış kişilerde
görülen ileri evresi olarak adlandırılır. Günümüzde HIV ile yaşayan
bireyler tedavi ile enfeksiyonun kontrol altına alınması halinde
standart yaşam sürelerini HIV kaynaklı bir sağlık sorunu olmaksızın
yaşayabilmektedir. Bu nedenle HIV + bireylerin çeşitli nedenlerle
sağlık bakımından uzak kalmamaları oldukça önemlidir. Ülkemizde HIV
bildirimi zorunlu hastalıklar listesinde yer almakta olup 1985
yılındaki ilk vaka bildiriminden bu yana sürveyansı
yürütülmektedir.​1​ HIV konusunda toplumda farkındalığın düşük
olması nedeniyle ve bireylerin ayırımcılık ve damgalanmaya
uğramalarına engel olmak amacıyla HIV enfeksiyonunun bildiriminde
hastaların güvenliği ve kişilik haklarına zarar verilmemesi
esastır. Bu nedenle HIV nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvuran,
tedavi ve testlerini yaptıran hastaların veya yeni tespit edilen
HIV + bireylerin kimliği ile ilgili bilgiler kodlanarak bildirilir.
Ülkemizde HIV ile ilgili yıllık sayısal verilere Halk Sağlığı Genel
Müdürlüğü’nün ilgili sayfasından ulaşılabilir. HIV Enfeksiyon
Evreleri ​2​ ​3​ 1. Primer HIV enfeksiyonu: Virüs bulaşı sonucu ilk
belirtilerin ortaya çıktığı akut HIV enfeksiyonu (1-6 hafta) ve
serokonversiyonla (6-12 hafta) birlikte immün restorasyonun
sağlanmaya başlandığı erken dönem HIV enfeksiyonudur. Akut dönemde
klinik bulgular, HIV infeksiyonuna özgü değildir ve değişkendir.
Sıklıkla görülen bulgular ateş, lenfadenopati, cilt döküntüleri,
miyalji ve eklem ağrıları, ishal, baş ağrısı, bulantı,
hepatosplenomegali ve oral aftlardır. 2. Kronik HIV enfeksiyonu:
Persistan, asemptomatik, latent ya da inaktif dönem olarak da
bilinir. Bu dönemde virüsün replikasyon hızı ve CD4+ T lenfosit
kaybı azalır. Bu dönemde kişilerde belirti yoktur ama
bulaştırıcıdırlar. Asemptomatik dönem ortalama 8-10 yıl sürer.
Ancak vakaların %20 ila 30'unda ortalama 1.5-5 yıl içerisinde bir
sonraki döneme geçiş olabilir. Asemptomatik süre hastaya ait
faktörler ve HIV virülansı ile değişir. 3. İleri evre
hastalık/AIDS: Tedavi edilmeyen HIV olgularının çoğunluğunda
virüsün edinilmesinden ortalama 8-10 yıl sonra AIDS açığa çıkar.
AIDS, CD4+ T lenfositi sayısının