Acil Serviste Adli Olgu Bildirim Formu Düzenleme

Acil serviste adli olgu ile sık karşılaşırız ve bu hastaların adli
makamlara bildirimi hususunda rapor düzenleriz. Bu yazıda adli olgu
bildirimi konusunda dikkat edilecek noktaları ve raporların nasıl
düzenlenmesi gerektiğini sizlerle paylaşmak istedim. İyi okumalar!
Adli Olgu ve Adli Rapor Nedir? Adli olgular, kişinin sağlığının
bozulmasına neden olan durum üzerine kişinin kendisinin ve/veya
diğer insanların sorumluluğu olabileceği kuşkusu bulunan
olgulardır. Sorumluluk tabiri ile kasıt, ihmal, dikkatsizlik ve
tedbirsizlik kastedilmektedir. 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı
Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun uyarınca mahkemeler,
bilirkişi olarak Türkiye’de hekimlik yapma yetkisine sahip tüm
hekimlere başvurabilirler. Dolayısıyla Türkiye’de hekimlik yapma
yetkisine sahip tüm hekimler adli olaylarda rapor düzenlemekten
sorumludur ve elbette adli olguları değerlendirme ve rapor
düzenleme aşamasında başka meslektaşlarından görüş alınmasını talep
edebilir. Ayrıca TCK Madde 280 gereği görevini yaptığı sırada bir
suçun işlendiği yönünde bir belirti ile karşılaşmasına rağmen,
durumu yetkili makamlara bildirmeyen veya bu hususta gecikme
gösteren sağlık mesleği mensubu, bir yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır. Sağlık mesleği mensubu deyiminden tabip, diş
tabibi, eczacı, ebe, hemşire ve sağlık hizmeti veren diğer kişiler
anlaşılır. Adli duruma neden olan olay sonrası ilk muayene
bulgularına göre düzenlenen raporlar sıklıkla “Geçici Adli Rapor”
ya da “Ön Rapor” olarak adlandırılır. Bazı durumlarda kati rapor da
düzenlenebilir. Raporun düzenlendiği anda tanının netleşmemesi,
adli olaya bağlı gelişecek bütün bulguların ortaya çıkmamış olma
ihtimali (yüzde sabit iz ya da bir uzuvda işlev kaybı gibi), daha
ileri inceleme ve tetkik yöntemlerine ihtiyaç duyulması ve başka
bir uzman hekimden görüş alınması gerekliliği nedeniyle acil
servislerde düzenlediğimiz raporlar çoğunlukla geçici rapor
niteliğindedir. Adli olgular muayene edilirken hekim ve yardımcı
sağlık personelinin güvenliği sağlanmış olmalıdır. Muayene
esnasında hastanın rahat anamnez vermesini engelleyebilecek
durumlar olabileceği için yakınları ve kolluk kuvveti dahil kimse
bulunmamalıdır. Güvenlik şüphesi bulunan durumlarda mahremiyeti
koruyacak şekilde uygun mesafede güvenlik bulundurulabilir.
Hastalar kelepçe ve benzeri kısıtlama unsurları çıkarılarak muayene
edilmelidir. Adli Olgu Bildirim Formu Nasıl Düzenlenir? Acil
servislerde kullandığımız adli formlar, kendinden kopyalı üç
nüshası bulunan, üst kısmında “Adli Olgu Bildirim Formu” ibaresi
taşıyan ve işaretleme yapabilmek için vücut diyagramı içeren
formlardır. Bu hastaların acil servis kaydı oluşturulurken adli
vaka, iş kazası ya da trafik kazası şeklinde kayıtlarının açılması
gerekmektedir. Formun bir nüshası hastane arşivinde muhafaza
edilmek üzere ayrılır. Form içeriğinde olgunun demografik verileri,
muayene tarihi ve saati, olayın öyküsü ve etiyolojisi, anamnez ve
fizik muayene bulguları, olguda saptanan bulgular ve varsa
travmatik lezyonlar, olaya özgü tetkik yapılmışsa sonuçları, varsa
yapılan konsültasyonlara ait sonuçlar, kişide hayati tehlike oluşup
oluşmadığı, hastanın tıbbi gereksiniminin basit tıbbi müdahale ile
giderilip giderilmeyeceği gibi bilgiler yer almalıdır ve okunaklı
bir yazıyla doldurulmalıdır. Hastanın fizik muayene bulguları vücut
diyagramı üzerinde işaretlenmeli ve lezyonların şekli, boyutu,
niteliği hakkında bilgi verilmelidir. Hayati tehlike oluşturan
durumlar ve tıbbi açıdan durumun basit müdahale ile giderilip
giderilemeyeceğinin objektif bir şekilde karara bağlanması için
Adli Tıp Kurumu Başkanlığı, Adli Tıp Uzmanları Derneği ve Adli Tıp
Derneği’nce hazırlanmış olan ve Haziran 2019 tarihinde güncellenen
“TÜRK CEZA KANUNU’NDA TANIMLANAN YARALAMA SUÇLARININ ADLİ TIP
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ REHBERİ” adlı kitapçığı kullanmamız
önerilmektedir. Bu rehberde kişinin hangi durumlarda hayatının
tehlikeye gireceği çeşitli örneklerle birlikte madde madde
sıralanm...