Maymun Çiçeği Hastalığından Aşı İle Korunma ve Stratejiler

COVID-19’un oral tedavi ve aşılama yöntemleri halen tartışmalara
açık iken yeni bir viral salgın ile karşı karşıya kaldık:
Monkeypox-Maymun Çiçeği Daha önce sizlerle bu sayfalarda COVID-19
tedavisini konuşurken bir anda başka bir hastalığı yazmaya
başladık. Monkeypox, maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonun neden
olduğu nadir bir hastalıktır. Monkeypox virüsü, çiçek
hastalığına neden olan virüs olan variola virüsü ile aynı virüs
ailesinin bir parçasıdır. Monkeypox semptomları çiçek
hastalığı semptomlarına benzer, ancak daha hafiftir ve maymun
çiçeği nadiren ölümcüldür. Monkeypox su çiçeği ile ilgili
değildir. Maymun çiçeği virüsü enfeksiyonları için özel bir tedavi
yoktur. Bununla birlikte, maymun çiçeği ve çiçek hastalığı
virüsleri genetik olarak benzerdir; bu, çiçek hastalığına karşı
koruma sağlamak için geliştirilen antiviral ilaçların ve aşıların,
maymun çiçeği virüsü enfeksiyonlarını önlemek ve tedavi etmek için
kullanılabileceği anlamına gelebilir. Daha önce acilci.net farkıyla
maymun çiçeği hastalığını tanıtmak amaçlı okurlarımıza ilk
yazılardan birini paylaşan Prof. Dr. Haldun AKOĞLU hocamızın ilgili
yazısına buradan ulaşabilirsinz. Bu yazımızda ise maymun çiçeği
hastalığı aşı yönetimi için güncel çeşitli kaynaklardan elde
ettiğimiz bilgileri sizlerle paylaşmak istedik. Aşılamaya genel
bakış Maymun çiçeği için küresel salgın yanıtının amacı, salgını
kontrol etmek ve hastalığın ileriye doğru yayılmasını önlemek için
halk sağlığı önlemlerini etkin bir şekilde kullanmaktır. Aşıların
makul kullanımı bu yanıtı destekleyebilir. Çiçek hastalığı ve
maymun çiçeği aşıları üzerine Stratejik Danışma Grubu (SAGE) Ad-hoc
Çalışma Grubu'nun tavsiyesi ve desteğiyle geliştirilen geçici
kılavuz, maymun çiçeği için aşılar ve bağışıklama konusunda ilk DSÖ
tavsiyelerini sunmaktadır. (Kaynak-1) Öncelikle şunu belirtelim ki
Maymun çiçeği için şu anda toplu aşılama gerekli değildir ve
önerilmemektedir. Monkeypox'u önlemek için aşı stratejilerini
kısaca şöyle belirtelim: Vakaların temaslıları için, hastalığın
başlamasını önlemek için ideal olarak ilk maruziyetten sonraki dört
gün içinde, uygun bir ikinci veya üçüncü nesil aşı ile temas
sonrası profilaksi (PEP) önerilir.Maruziyet öncesi profilaksi
(PrEP), risk altındaki sağlık çalışanları, ortopoksvirüslerle
çalışan laboratuvar personeli, maymun çiçeği için teşhis testleri
yapan klinik laboratuvar personeli ve ulusal politikaya göre risk
altında olabilecek diğer kişiler için önerilir.Salgın Müdahalesi
Monkeypox Aşısı Maruziyet Sonrası Profilaksi (PEP)++: Belirli
risk faktörlerine sahip kişilerin yakın zamanda maymun çiçeğine
maruz kalmış olma olasılığı daha yüksektir. PEP++ yaklaşımı,
onaylanmış maymun çiçeği olan birine maruziyeti belgelenmemiş olsa
bile, bu kişilere temas sonrası profilaksi için ulaşmayı
amaçlar.Aşılama programları, kapsamlı sürveyans ve temas takibi ile
desteklenmeli ve ideal olarak standart protokoller ve veri toplama
araçlarıyla işbirlikçi aşı etkinliği çalışmaları bağlamında güçlü
bir bilgilendirme kampanyası, sağlam farmakovijilans ile birlikte
desteklenmelidir.Çiçek hastalığı veya maymun hastalığı aşılarının
kullanımına ilişkin kararlar, vaka bazında risklerin ve faydaların
tam bir değerlendirmesine dayanmalıdır. Maymun Çiçeği aşısı Çiçek
hastalığına karşı aşılamanın, maymun çiçek hastalığını önlemede
yaklaşık yüzde 85 oranında etkili olduğu birkaç gözlemsel
çalışmayla kanıtlanmıştır. Bu nedenle, öncesinde çiçek aşısı
olanlar hastalığı daha hafif geçirebilirler ya da hastalıktan
korunabilirler. Çiçek hastalığına karşı önceden aşı yapıldığının
göstergesi olarak ön kol üst kısmındaki aşı izi kabul edilebilir.
Bugün artık, çiçek aşıları klinik kullanıma sunulmuş durumda
değildir. Modifiye edilmiş atenüe aşı virüsüne (Ankara suşu) dayalı
yeni bir aşı, 2019'da maymun çiçeğinin önlenmesi amacı ile ABD Gıda
ve İlaç Ajansı (FDA) ve Avrupa İlaç Ajansından (EMA) kullanım onayı
almıştır. (Kaynak-2) JYNNEOS JYNNEOS,