Abortus Sonrası Komplikasyonlara Acil Bakışı

Güvenli kürtaj bakımına erişim, kadın sağlığının önemli bir
parçasıdır. Ancak sosyokültürel ve yasal nedenlerden ötürü
kürtajların büyük bir kısmı ‘uygun olmayan’ koşullarda
gerçekleştirilir ve kadınlarda mortalite ve morbiditenin önemli bir
nedeni olur. Dünya Sağlık Örgütü ve Birleşmiş Milletler de dahil
olmak üzere birçok uzman kuruluş, güvenli kürtaj hizmetlerine
erişim ihtiyacını vurgulamıştır. Bu erişimi sağlamaya yönelik artan
çabalar, kadın sağlığını iyileştirmek ve anne ölümlerini azaltmak
için en önemli müdahalelerden biri olarak tanımlanmıştır. Bu yazıda
güvenli veya güvenli olmayan kürtaj ve abortus sonrasında
hastaların acil servis başvuru nedenlerinden ve komplikasyonların
yönetiminden bahsedeceğim. ​1​ ​2​ ​3​ ​4​ ​5​ İyi okumalar
dilerim. Epidemiyoloji Dünya çapında yılda 25 milyon güvenli
olmayan kürtajın gerçekleştiği ve bu kürtajların %97'sinin sınırlı
kaynaklara sahip ülkelerde gerçekleştiği tahmin edilmektedir.
Tahmin edilmektedir, çünkü bu prosedürler sıklıkla gizlilik altında
gelişir ya da ‘kendi kendine kürtaj’ girişimi söz konusudur.
Kaynakları sınırlı ülkelerin, kaynakları bol ülkelere göre yasal
kürtaja erişimi kısıtlama olasılığı daha yüksektir ve bu kısıtlama,
daha yoksul kişileri orantısız bir şekilde etkilediği için bu
kişilerin sağlık bakımına erişimi kısıtlanır ve güvenli olmayan
kürtajın bu popülasyonda daha sık yapılmasına neden olur. Kürtaj
yasasının daha az kısıtlayıcı olduğu ülkelerde bile, güvenli
olmayan kürtajlara karşı en savunmasız olanlar; daha genç, daha
yoksul ve partner desteğinden yoksun bireylerdir. Her yıl anne
ölümlerinin %4,7 ila %13,2'si güvenli olmayan kürtajla
ilişkilendirilebilir. Kaynakların bol olduğu ülkelerde, her 100.000
güvenli olmayan kürtaj için 30 kadının öldüğü tahmin edilmektedir.
Bu sayı, kaynakların sınırlı olduğu ülkelerde 100.000 güvenli
olmayan kürtaj başına 220 ölüme ve Sahra altı Afrika'da 100.000
güvenli olmayan kürtaj başına 520 ölüme yükselir. Güvenli
kürtajlar, genel olarak düşük komplikasyon riski ile ilişkilidir,
hastaların %0.11-0.16'sı majör bir komplikasyon yaşarken, ölüm
oranları 100.000'de 0.62'dir. Bu veriler ışığında da güvenli
kürtaja erişim hakkının önemi anlaşılabilir. Kürtaj Yöntemleri
Güvenli cerrahi kürtaj (1. trimester): Vakum aspirasyonu. Serviks
genişletilir, serviksten uterus boşluğuna bir kanül yerleştirilir
ve uterus içeriği aspire edilir. Misoprostol ile servikal
preparasyon için olgunlaştırıcı ajanlar kullanılabilir. Güvenli
cerrahi kürtaj (2. trimester): Dilatasyon ve tahliye prosedürü.
Servikal dilatasyon genellikle misoprostol ve/veya ozmotik
dilatörler ile güvenliği artırmak için kullanılır. Güvenli olmayan
kürtaj yöntemleri: Oral ve enjekte edilebilir ilaçlar/toksinler:
metal tuzları, fosfor, terebentin, kurşun, deterjanlar, rahim
uyarıcıları (misoprostol veya oksitosin), klorokin, OKS'ler,
hormonlar ve bitkisel ilaçlar.Rahim ağzına, vajinaya veya rektuma
yerleştirilen müstahzarlar: potasyum permanganat tabletleri,
bitkisel müstahzarlar, misoprostol, lavmanlar.Rahim içi
enstrümantasyon: kateter yerleştirme ve ardından madde infüzyonu
(alkol, salin), yabancı cisim yerleştirme (iğne, kanca, askı,
enjektörle hava verilmesi).Maddelerin transservikal girişi: sabun,
fenol, diğer kimyasallar.Karın/sırt travması: kendi kendine
darbeler, karın masajı, yüksekten atlama, ağırlık kaldırma. Güvenli
cerrahi kürtajların yanı sıra spontan düşükler de çeşitli
komplikasyonlara yol açabilir. Ağrı, vajinal kanama, enfeksiyon ve
anestezi sonrası ateş, baş ağrısı, baş dönmesi, mide bulantısı,
kusma gibi bazı durumlar gözlenebilir. Özellikle güvenli olmayan
yöntemler sonucu sıklığı artan uterus atonisi ve bunu takiben
kanama, uterus perforasyonu, mesane ve bağırsaklar gibi bitişik
organlarda yaralanmalar, servikal yırtılma, başarısız kürtaj,
septik kürtaj ve yaygın damar içi pıhtılaşma (DIC) dahil olmak
üzere diğer hastalıklar, hayatı tehdit edecek unsurlardır. Acil
Servis Değerlendirmesi