Kış Mevsimi Üçlüsü: TRİDEMİ

Yer:  Günlük 1000 hastanın başvurduğu bir Acil servis Hasta:
Hocam ben, eşim ve iki çocuğum hepimiz hastayız. Burnumuz tıkalı,
öksürüyoruz ve ateşimiz var. Nezle mi olduk grip miyiz? COVID-19
desen değil bu daha farklı bir şey. Doktor: Geçmiş olsun, sadece
siz değil bütün ilçe bu şekilde hasta. Çocuk servisimizde yer
kalmadı. 2019'dan sonra ilk kez bu şekilde bir karma salgın
görüyoruz…. Bu konuşmaları muhtemelen ya sağlıkçı olarak yaptınız
ya da hasta/hasta yakını olarak duydunuz. Gelin beraber uzmanlarca
COVID-19 ile birlikte  TRİDEMİ olarak değerlendirmeye alınan
ve yaklaşık 2 yıldır COVID salgını ve önlemleri nedeniyle tüm
dünyada neredeyse hiç görülmeyen, ancak son 1-2 aydır etkisini
iyice gösteren solunum yolu enfeksiyonuna neden olan İnfluenza
(grip) ve  Respiratuvar Sinsityal Virüs (RSV-soğuk algınlığı)
etken ve hastalıklarını değerlendirelim. Influenza Grip
(İnfluenza), İnfluenza virüslerinin etken olduğu, akut, ateşli ve
salgınlarla seyreden bir enfeksiyon hastalığıdır. Ateş, halsizlik
ve öksürük, hastalığın en sık görülen semptomlarıdır​1​. İnfluenza
özellikle genç ve üretken populasyonda iş gücü kaybına sebep
olmaktadır. İnfluenza geçiren bir hastanın beş ila altı gün hareket
kısıtlılığı yaşadığı, üç ila dört gün yatak istirahati yaptığı ve
yaklaşık üç gün okula, işe gidemediği bildirilmiştir​2​. Hastalığın
atak hızı gençlerde, mortalitesi ise yaşlılarda daha fazla
görülmektedir​3​. Tablo 1.İnfluenza komplikasyonları açısından
yüksek riskli gruplar​1​ İnfluenza enfeksiyonu geçiren hastaların
solunum sekresyonları, bol miktarda virüs içerir. Bunun sonucunda
hastalar, öksürdüklerinde veya hapşırdıklarında büyük damlacıklar
(>5 mikron) veya aerosol şeklinde virüs yayarlar. Damlacıklar
havada asılı kalamadığı için damlacık yoluyla bulaş için yakın
temas (ortalama 150 cm) gerekirken, havada asılı kalan küçük
aerosoller daha uzak mesafelere gidebilir (Doğrudan bulaş).
Kontamine yüzeylerle temas da bir başka bulaş (Dolaylı bulaş)
yoludur. İnfluenzanın inkübasyonu 1 ila 4 gün (Ortalama 2 gün)
arasında değişmektedir. Hastaların virüs yaymaya başlaması,
semptomların görülmesinden 24-48 saat önce başlar ancak yayılan
virüs sayısı semptomatik dönemdekinden çok azdır​4​. Ortalama virüs
yayma süresi 4.8 gün olmakla birlikte bu süre 7-10 güne kadar
uzayabilir. Ev içi bulaş sonucu olan sekonder influenza vakalarında
virüs atılım süresi daha kısadır ve atılan virüs miktarı
semptomların şiddetiyle doğru orantılıdır. Yaşlı, kronik hastalığı
olan veya bağışıklık sistemi baskılanmış hastalarda virüs atılım
süresi daha fazla olabilmektedir.​5​ influenza, kuluçka süresinin
ardından ani ortaya çıkan ateş, baş ağrısı, miyalji ve halsizlikle
başlar. Daha sonra semptomlara prodüktif olmayan öksürük, boğaz
ağrısı, burun akıntısı gibi solunum yolu semptomları eşlik etmeye
başlar. Semptomlar geniş bir yelpazede ortaya çıkabilir. Bazı
hastalarda soğuk algınlığına benzer semptomlar görülürken, bazı
hastalarda da solunum yolu nfeksiyonunu düşündürmeyen sistemik
belirti ve bulgular öne çıkabilir. Yaşlı hastalarda semptomlar
genel olarak daha siliktir, boğaz ağrısı, miyalji, ateş gibi tipik
bulgular gözlenmezken iştahsızlık, halsizlik, güçsüzlük daha
belirgin olabilir. Komplikasyon gelişmeyen influenza vakaları
genellikle 2-5 gün içinde düzelmektedir. Bazı hastalarda öksürük,
halsizlik ve yorgunluk gibi semptomlar birkaç hafta devam edebilir.
Tedavi Hastaneye yatışı gerektiren ağır hastalığı olan, alt solunum
yolu enfeksiyonu bulunan ve komplikasyon gelişmesi açısından yüksek
riskli olan hastalara antiviral tedavi başlanmalıdır. Hastalarda
semptomları azaltmak için asetaminofen veya nonsteroid
antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir​6​. Hastalığın yayılmasını
önlemek için influenza tanısı konulan ayaktan hastalar, semptomları
düzelinceye kadar evde kalmalı, okuldan, işyerinden ve kalabalık
ortamlardan uzak tutulmalıdır. Yapılan bir çalışmada el hijyenine
uyum ve maske kullanımının ev içi b...