Ogilvie Sendromu

Karın ağrısı ayrıcı tanıları hepimizin de bildiği gibi derya deniz.
Anamnez, fizik muayene, kan tetkikleri ve görüntüleme ile ayrıcı
tanılarımızı küçültüp esas tanıya sıklıkla ulaşırız. Bu yazıda
sizlere karın ağrısı sebeplerinden biri olan kolonun
psödo-obstrüksiyonu namı diğer Ogilvie sendromu'ndan ve
yaklaşımından bahsetmek istedim. Herkese güzel günler
dilerim.  Kolonik psödo-obstrüksiyon (Ogilvie sendromu),
bağırsak içeriğinin akışını engelleyen anatomik bir lezyon varlığı
olmaksızın kolonun dilatasyonu ile karakterizedir. İngiliz bir
cerrah olan Sir William Heneage Ogilvie, 1948 yılında iki
hastasında benzer belirtileri görerek bu tanıyı ilk defa literatüre
kazandırdığı için Ogilvie sendromu olarak da bilinmektedir. Ogilvie
Sendromu artık yeni literatürde kullanılmamaya, yerini akut kolonik
psödo-obstrüksiyon ya da kolonik psödo-obstrüksiyon terimleri yer
almaya başlamıştır. Ogilvie sendromundan birazdan detaylıca
bahsetmeden önce kısaca özetlemek gerekirse; genellikle çekum ve
sağ hemikolonun dilatasyonu olur, ancak bazen dilatasyon rektuma
kadar uzanır. Obstrüksiyona neden olan herhangi bir kitle yoktur.
Erkeklerde ve 60 yaş üstü hastalarda daha yaygın görünmektedir.
Kesin tanı için BT şarttır. Elektrolit bozuklukları, yanıklar,
kardiyotorasik cerrahi ve ortopedik cerrahi gibi major cerrahilerin
nadir bir komplikasyonudur. Tedavisi öncelikle konservatif olmakla
birlikte endoskopik ve cerrahi girişimler de uygulanabilmektedir.
Patofizyoloji ve Etiyoloji  Patofizyolojisine gelecek olursak;
henüz mekanizması tam olarak aydınlatılmasa da, enterik sinir
sisteminden kaynaklanan fonksiyonel bir bozukluk olduğu
düşünülmektedir. Enterik sinir sistemi hem ince hem de kalın
bağırsakta hareket fonksiyonunun birincil belirleyicisidir. Enterik
sinirler, düz kas kasılması veya gevşemesinden sorumlu çeşitli
nörotransmiterler içerir. Başlıca uyarıcı nörotransmitterler
arasında asetilkolin, nörokinin A ve P maddesi bulunurken, inhibe
edici sinirler VIP ve NO içerir. Omuriliğin torasik ve lomber
segmentlerinden gelen sempatik sinirlerin ekstrinsik etkisi
motiliteyi azaltma eğilimindeyken, vagus yoluyla beyin sapından ve
sakral spinal segmentlerden gelen parasempatik sinirler motiliteyi
arttırır. Kolonik psödo-obstrüksiyonda düşünülen teori ise sempatik
aktivitede aşırı artış ve parasempatik aktivitede aşırı azalmayla
bağırsağın fonksiyonel olarak dilatasyonu ile sonuçlanmasıdır.
Kolonik psödoobstrüksiyonu ile ilişkili durumlarİlaçlar: Narkotik
(opioid vb), antikolinerjik, laksatif fazla kullanımı,
benzodiazepin, kalsiyum kanal blokerleri, klonidin, vinkristin,
aşırı doz amfetamin, sitotoksik ilaçlar, antiparkinson
ajanlarıKardiyopulmoner: Mekanik ventilasyon, MI , pnömoni,
konjestif kalp yetmezliği, KOAHEnfeksiyöz: Sepsis, herpes zoster,
CMVMetabolik: Hipokalemi, hiponatremi, hipokalsemi, hiperkalsemi,
diyabet, hipotiroidizm, yanıklarNörolojik: Demans, multipl skleroz,
Parkinson hastalığı, SVOCerrahi : Ortopedik (kalça ve spinal
cerrahiler) , Obstetrik (sezaryen,normal doğum,histerektomi),
Kardiyotorasik ( aort disseksiyonu), Organ nakilleri (kalp,
böbrek,karaciğer), Retroperitoneal maligniteler Belirti ve
Semptomlar En sık görülen belirtiler abdominal distansiyon ve karın
ağrısıdır.  Abdominal distansiyon genellikle kademeli olarak
ortaya çıkar, ancak çok hızlı da gelişebilir. Diğer görülen
belirtiler arasında bulantı ve kusma görülebilir. Konstipasyon ve
paradoksal olarak diyare de eşlik edebilir. Abdominal distansiyon
dispneye neden olduğu için abdominal distansiyonu olan dispneik
hastalarda da ayrıcı tanıda akılda bulundurmamız gerekir. Fizik
muayenede acil servislerde ortamın gürültüsünden dolayı güvenirliği
çok olmadığından genellikle perküsyon yap(a)masak da, perküsyonda
timpanik ses duymak tipiktir. Bağırsak sesleri mevcut ve aktiftir.
Palpasyonda karın hassastır. Bununla birlikte ateşin varlığı,
belirgin abdominal hassasiyet ve peritoneal belirtilerin (defans,
rijidite,