Hemoptizide Köprü Tedavisi: Nebülize Traneksamik Asit

Hemoptizi, kısaca kanın solunum yollarından dışarı atılması
şeklinde tanımlanır. Kanama trakea, bronşlar veya akciğer parankimi
dahil olmak üzere solunum yollarının herhangi bir yerinden
kaynaklanabilir.  Hemoptizi 24 saat içinde 400 mililitreden
fazla veya tek seferde 150-200 mililitre kan öksürdüğünde masif
olarak sınıflandırılır. Masif hemoptiziden daha az kan
ekspektorasyonu ise masif olmayan hemoptizi olarak tanımlanır.
Ancak balgamdan atılan kanın miktarını ölçmek veya tahmin etmek
genellikle acil servis koşullarında mümkün olmayabilir. Bu nedenle
masif hemoptiziyi ciddi hipotansiyon veya havayolu obstrüksiyonuna
bağlı solunum yetmezliği gibi önemli klinik sonuçlara neden olan
herhangi bir hemoptizi derecesi olarak da tanımlayabiliriz. Masif
hemoptizinin önemi ise %9-38 arasında ciddi anlamda mortalite riski
taşımasıdır. Hemoptizinin Fizyolojisi ve Etiyolojisi Hemoptizinin
fizyolojisine gelecek olursak akciğer hem pulmoner arterlerden hem
de bronşiyal arterlerden beslenir. Pulmoner arterlerin orijini sağ
atriumdur ve alveollere gider. Bronşiyal arterler ise aorttan çıkar
ve bronşiyal ağaç, hilum ve plevra gibi akciğerin destekleyici
yapılarını besler. Hemoptizi vakalarının yaklaşık %90'ı bronşiyal
dolaşımdan yaklaşık %5'i ise pulmoner dolaşımdan kaynaklanır. Diğer
nedenler sistemik kanamaya bağlıdır. Etiyolojide; enfeksiyonlar,
vasküler tutulumlar, pulmonorenal sendromlar, bronşit, bronşektazi,
tüberküloz, maligniteler, pulmoner ödem, pulmoner emboli, travma,
yabancı cisim aspirasyonu, kanama bozuklukları, antikoagülan
kullanımı yer almaktadır. Hemoptizi Yönetimi Hemoptizi yönetimi
kanamanın ciddiyetine ve altta yatan etiyolojiye göre değişir.
Hemoptizi ile başvuran hastalar; nefes darlığı, hipoksemi, takipne,
taşikardi ve hipotansiyon dahil olmak üzere hemodinamik instabilite
ve solunum sıkıntısı belirtileri açısından değerlendirilmelidir.
Hasta stabil ve masif olmayan hemoptizi yaşıyor ise hastane
yatışına gerek duyulmadan ayakta tedavi bazında
değerlendirilebilirler. Masif hemoptizili hastalar hava yolundaki
kan nedeniyle boğulma riski altındadır ve mümkün olduğunca erken
tedavi edilmelidir. Masif hemoptizide tedavinin acil hedefleri;
kanamayan akciğeri korumak, kanayan yeri belirlemek ve kanamayı
kontrol etmektir. Eğer tek bir akciğer kanıyorsa hastaya kanayan
akciğer aşağıda kalacak şekilde yatış pozisyonu verilmelidir.
Buradaki amaç kanamayan akciğere kanın gitmesini engellemektir.
Entübasyon gerekliyse kanamayan akciğeri koruyacak ve fleksibl
bronkoskopların endotrakeal tüpten geçişine imkan verecek şekilde
yapılmalıdır.  Göğüs röntgeni ve Pulmoner BT anjiografi
radyolojik görüntüleme yöntemleri arasındadır. Bronkoskopi
kanamanın kaynağını bulmak ve kanamayı yönetmek için yararlıdır.
Bronkoskopi pıhtıların çıkarılmasına, bronşiyal blokerlerin
yerleştirilmesine ve ilaçların (soğuk salin, epinefrin veya
norepinefrin gibi) doğrudan uygulanmasına izin verir. Elektrokoter,
lazer tedavisi ve argon plazma pıhtılaşması gibi lokal termoablatif
tedavilerin uygulanmasına da izin verebilir. Hemostaz sağlandıktan
sonra masif hemoptizili hastalar daha sonra kesin tedavi almalıdır
ve bu çoğu zaman bronşiyal arter embolizasyonu ile sağlanır.
Cerrahi artık ilk sırada tedavi olmasa da kanaması diğer
tedavilerle kontrol edilemeyen hastalar, iyatrojenik pulmoner arter
rüptürü veya kompleks arteriyovenöz malformasyonlarla gibi
durumlarda birinci basamak müdahale olarak kabul edilebilir.
Hemoptizide Nebülize Traneksamik Asit (TxA) Size bu yazıda
bahsetmek istediğim asıl konuya gelecek olursak... Hemoptizinin
spesifik bir medikal tedavisi yoktur. Destek tedavi ön plandadır.
Medikal tedavide genellikle traneksamik asit intravenöz veya oral
yolla kullanılır. Traneksamik asit, plazminojen üzerindeki lizin
bağlama bölgelerini bloke eden ve böylece fibrinolizi inhibe eden
bir lizin türevidir. Son zamanlarda hemoptizide kullanılan nebülize
traneksamik asite baktığımızda,