Acil Serviste Divertikülite: Güncel Yaklaşım ve Stratejiler

Divertiküler hastalıklar, tıbbi uygulamada sıkça karşılaşılan ve
zaman zaman karmaşık yaklaşımlar gerektiren durumlar arasında yer
alır. Özellikle acil serviste bu hastalığın doğru teşhis ve
tedavisi, hızlı ve etkili bir müdahale gerektirir. Bu yazıda,
divertiküler hastalıkların temel kavramlarına, sıklıkla
karşılaşılan türlerine ve acil serviste bu hastalıklara nasıl
yaklaşılması gerektiğine dair bilgilere yer verilmektedir. Tanımlar
Gerçek divertikül, kas tabakasını da içeren bağırsak duvarının tüm
katmanlarını etkilerken, psödodivertikül yalnızca mukoza ve
submukoza tabakası ile kaplanır. Psödodivertikül, kas tabakasının
zayıf noktalarından çıkıntı yapar ve büyük olasılıkla daha önce
delinmiş bağırsak damarlarından kaynaklanmaktadır. Divertiküler
hastalık, geniş bir klinik spektrumu kapsayan ve acil servislerde
sıkça karşılaşılan bir gastrointestinal sorundur. Divertikülozis:
Divertikülozis, kolonun zayıf bölgelerinde divertikül adı verilen
küçük keseciklerin oluşumu ile karakterizedir. Bu kesecikler
genellikle sigmoid kolon bölgesinde yer alır ve genelde belirti
vermeyen bir durumdur. Divertikülozisin prevalansı yaşla birlikte
artar ve Batı ülkelerinde yaygındır. Divertikülit: Divertikülit, bu
divertiküllerin iltihaplanması ve enfekte olması durumudur.
Hastalar genellikle sol alt karın ağrısı, ateş, bulantı, kusma ve
değişen dışkılama alışkanlıkları gibi semptomlar ile başvurur.
Etiyoloji​1​ Esas olarak yaşam tarzı ve çevresel faktörlerden
kaynaklanır Diyet: Düşük lifli, yağ ve kırmızı etten zengin
diyetler divertikülit riskini artırabilir. Obezite Düşük fiziksel
aktivite Artan yaş Sigara içmek Diğer nedenler: genetik faktörler
Bağ dokusu bozuklukları (örn. Marfan
sendromu, Ehler-Danlos sendromu) Otozomal dominant polikistik
böbrek hastalığı Klinik DivertikülozisGenellikle
asemptomatikÖzellikle kronik kabızlıkla ilişkiliyse karın
ağrısıyla kendini gösterebilir. Divertiküler kanama
DivertikülitÇoğunlukla subfebril ateşSigmoid kolon en sık
etkilenen bölgedir  sol alt kadran ağrısı şikayeti
sıktırMuhtemelen hassas, ele gelen
kitle (perikolonik inflamasyon )Bağırsak
alışkanlıklarında değişiklikler
gözlemlenebilir (vakaların yaklaşık
%50'sinde kabızlık ve vakaların %25-35'inde ishal )İdrar aciliyeti
ve sıklığında artış gözlenebilir (vakaların yaklaşık
%15'inde ) Akut karın : olası perforasyon ve peritoniti
gösterir Nadiren: hematokezya gözlemlenebilir Divertikül ve
Divertikülit Patofizyolojisi: Divertiküller, en yaygın olarak
sigmoid kolon duvarının zayıflaması ve intraluminal basıncın
artmasıyla bağırsak duvarının yaşa bağlı veya fizyolojik
zayıflığının bir kombinasyonu sonucu oluşurlar. Divertikülit, bir
divertikülün tıkanması ve bakteriyel overgrowth ile ilişkilidir. Bu
durum, divertikülde iltihaplanmaya ve sonrasında perforasyon, abses
oluşumu, fistülizasyon ve peritonit gibi komplikasyonlara neden
olabilir. Divertikül Oluşumu: Zayıf Bağırsak Duvarı: Divertiküller,
genellikle bağırsak duvarındaki zayıflık nedeniyle oluşur. Bu
zayıflık, bağırsak kası zayıflığı ve bağ dokusu eksikliği nedeniyle
olabilir. Artmış Intraluminal Basınç: Dışkılama sırasında artan
intraluminal basınç, bu zayıf alanlarda bağırsak duvarının dışarı
doğru itilmesine neden olabilir, bu da divertiküllerin oluşumuna
neden olur. Konumu: Divertiküller genellikle kolonun sigmoid
bölgesinde oluşur, çünkü bu bölge genellikle en yüksek intraluminal
basınca sahiptir. Divertikülitin Gelişimi: Fekal Retansiyon:
Divertiküllerde dışkı retansiyonu, bakteri sayısında artışa ve
divertiküllerin iltihaplanmasına neden olabilir. Bakteriyel
Overgrowth: Divertiküllerdeki fekal materyal, bakteriyel aşırı
büyümeye (overgrowth) zemin hazırlar. Bu bakteriler, divertikül
duvarını tahriş eder ve iltihaplanmayı tetikler. İltihaplanma:
Bakteriyel enfeksiyon ve tahriş, divertikülün iltihaplanmasına
neden olur. Bu, divertikülitin tipik semptomları olan ağrı,