2023-AHA Kılavuzu: Zehirlenmiş Hastalarda Hayatı Tehdit Eden Toksisite veya Kardiyak Arrest Yönetimi

Herkese merhaba! Geçtiğimiz aylarda Amerikan Kalp Cemiyeti (AHA)
tarafından zehirlenmiş hastalarda hayatı tehdit eden toksisite veya
kardiyak arrest yönetimine yönelik odaklanmış güncellenme
yayınlanmıştı.​1​ Acilci.net ailesi olarak bu yazı serimizde bu
güncellemeyi sizlere sunacağız.    İlk yazımızda,
güncellemenin Giriş bölümüne yer vereceğiz. Serinin devam eden
yazılarında ise spesifik konulara yer verilecek: Dr. Emir Ünal’ın
yazdığı Benzodiazepinler, β-Blokerler, Kalsiyum Kanal Blokerleri,
Kokain, Siyanür, Digoksin ve Lokal Anestezikleri zehirlenmelerini
içeren 2. bölümüne buradan, Dr. Betül İşcan Er'in yazdığı
Methemoglobinemi, Opioidler, Organofosfatlar ve Karbamatlar'ı
içeren 3. Bölümüne buradan, Dr. Mehmet Göktuğ Efkan'ın yazdığı
Sodyum Kanal Blokörleri, Sempatomimetikler, ECMO bölümlerini içeren
4. Bölümüne buradan ulaşabilirsiniz. Zehirlenmiş Hastalarda Hayatı
Tehdit Eden Toksisite veya Kardiyak Arrest Yönetimine Dair Eve
Götürülecek 10 Mesaj Zehirlenmeye bağlı kardiyak arrest ve yaşamı
tehdit eden toksisitenin tedavisi, etkili temel ve ileri yaşam
desteğinin yanı sıra çoğu zaman antidotlar ve venoarteriyel
ekstrakorporeal membran oksijenasyonu (VA-ECMO) gibi çoğu
klinisyenin sıklıkla kullanmadığı özel tedavileri gerektirir. Tıbbi
toksikolog, klinik toksikolog veya bölgesel zehir merkezi ile
zamanında konsültasyon, hızlı ve etkili tedaviyi kolaylaştırır.
Opioid doz aşımı, Kuzey Amerika'da zehirlenmeye bağlı kardiyak
arrestin önde gelen nedeni olmaya devam etmektedir. Nalokson
uygulaması solunum durmasını tersine çevirerek kardiyak arreste
ilerlemeyi önleyebilir. Hayatı tehdit eden β-bloker ve kalsiyum
kanal bloker zehirlenmesi olan hastaların tedavisinde erken dönemde
yüksek doz insülin tedavisi önerilmektedir. Sodyum bikarbonat
uygulamasının eklendiği standart ileri yaşam desteği, kokain veya
diğer sodyum kanal blokerlerinin neden olduğu hayatı tehdit eden
disritmilerin tedavisi için uygundur. Siyanür zehirlenmesinden
şüpheleniliyorsa doğrulama testini beklenmemelidir. Hemen
hidroksokobalamin (tercih edilir) veya sodyum nitrit + sodyum
tiyosülfat ile tedavisi uygulanmalıdır. Digoksin spesifik immün
antikor fragmanlarının uygulanması, digoksin zehirlenmesinden
kaynaklanan yaşamı tehdit eden aritmileri tersine çevirebilir.
Özellikle bupivakainden kaynaklanan yaşamı tehdit eden lokal
anestezik toksisitesinin resüsitasyonunda %20 intravenöz lipid
emülsiyonunun kullanılması etkili olabilir. Sempatomimetik
zehirlenmesinden dolayı şiddetli ajitasyonu olan hastalarda
sedasyon uygulamasına ihtiyaç duyarlar. Böylece hipertermi ve
asidozu yönetimine, rabdomiyoliz ve yaralanmayı önlenmesine ve
yaşamı tehdit eden diğer durumların değerlendirilmesine olanak
sağlanmış olur. Flumazenil, benzodiazepin zehirlenmesinden
kaynaklanan merkezi sinir sistemini ve solunum depresyonunu tersine
çevirir, ancak önemli riskler ve kontrendikasyonlar kullanımını
sınırlar. VA ECMO, diğer tedavi önlemlerine dirençli kardiyojenik
şok veya disritmileri olan hastalar için hayat kurtarıcı olabilir.
Venoarteriyel ECMO uygulaması zaman aldığından diğer tedavilere iyi
yanıt vermeyen hastalarda işleme erken başlanmalıdır. Önsöz Nisan
2021'de sona eren 12 aylık dönemde, Amerika Birleşik Devletleri'nde
100.000'den fazla kişi zehirlenme ve ilaç aşırı dozundan dolayı
öldü ve bu sayı önceki yıla göre %28,5’lik bir artış gösterdi.​2​
Bu ölümlerin yüzde doksanı kasıtsızdı. Her ne kadar bu ölümlerin
çoğunluğu (75.673) opioid doz aşımına atfedilmiş olsa da diğer
toksinlerden kaynaklanan zehirlenmeler önemli sayıda can kaybına
yol açmaya devam ediyor. Kardiyak arrest, dirençli şok veya
kardiyak arrest tehdidi oluşturan diğer durumlar olarak tanımlanan
kritik zehirlenmeli hastaların yönetimi, genellikle standart
resüsitasyondan farklıdır. Örneğin hastalar, β-adrenerjik reseptör
antagonisti (β-bloker) veya kalsiyum kanalı antagonisti (kalsiyum
kanal blokeri [CCB]) zehirlenmesinden dolayı hipotansiyon geliş...