2023-AHA Kılavuzu: Zehirlenmiş Hastalarda Hayatı Tehdit Eden Toksisite veya Kardiyak Arrest Yönetimi-3

Merhabalar.. Bu yazımızda Amerikan Kalp Cemiyeti (AHA)
tarafından yakın zamanda yayınlanmış olan güncellemenin​1​;
methemoglobinemi, opioid, organofosfatlar ve karbamatlar
konularından bahsedeceğiz. Devam niteliğinde olan bu yazının; Dr.
Emre Kudu'nun yazdığı giriş kısmını içeren 1. bölümüne buradan, Dr.
Emir Ünal'ın yazdığı Benzodiazepinler, β-Blokerler, Kalsiyum Kanal
Blokerleri, Kokain, Siyanür, Digoksin ve Lokal Anestezikleri
zehirlenmelerini içeren 2. bölümüne buradan ulaşabilirsiniz.
Keyifli okumalar. METHEMOGLOBİNEMİ Edinsel methemoglobinemi,
hemoglobin molekülündeki demiri ferröz (Fe2+) durumdan ferrik
(Fe3+) duruma oksitleyen bir oksidan stres etkenine maruz kalma
sonrasında ortaya çıkar. Ferrik durumdayken, hemoglobin artık
oksijeni uç organlara etkili bir şekilde bağlayamaz ve iletemez.
Methemoglobinemiye neden olabilen yaygın oksidan stres kaynakları
arasında nitratlar, nitritler ve birçok farmasötik madde (örn.
dapson, benzokain, fenazopiridin) yer alır. Methemoglobinemili
hastalar siyanotik görünebilir, nefes darlığı ve yorgunluktan
şikayet edebilirler. Nabız oksimetresinde ölçülen oksijen
satürasyonu ile arteriyel kan gazında hesaplanan oksijen
satürasyonu arasında sıklıkla fark gözlenir. Orta derecede
methemoglobinemi genellikle iyi tolere edilmesine rağmen, şiddetli
methemoglobinemi; kardiyovasküler kollapsa ve ölüme yol
açabilir.Methemoglobinemi için en yaygın kabul gören tedavi,
methemoglobin'i hemoglobine indirgeyen bir kofaktör görevi gören
metilen mavisidir. Methemoglobinemi tedavisi için metilen mavisini
değerlendiren randomize çalışma yoktur, ancak gözlemsel veriler
metilen mavisi uygulamasından sonra tutarlı bir şekilde düzelme
veya iyileşme olduğunu göstermektedir. Metilen mavisine ek olarak
açıklanan diğer tedavi yöntemleri arasında kan değişimi, hiperbarik
oksijen tedavisi ve askorbik asit yer almaktadır. Kardiyak arrest
vakalarında methemoglobinemi tedavisini inceleyen hiçbir çalışma
yoktur. Öneriye Özgü Destekleyici Metin Gözlemsel çalışmalar ve
yayınlanmış vaka raporları, metilen mavisinin methemoglobinemiyi
etkili bir şekilde tersine çevirdiğini tutarlı bir şekilde
göstermektedir. Metilen mavisi, ABD nüfusunun yaklaşık %2'sinde
bulunan glukoz-6-fosfat dehidrogenaz eksikliği olan hastalarda
methemoglobinemiyi iyileştirmeyebilir veya hemolize neden
olmayabilir. Glukoz-6-fosfat dehidrogenaz aktivite testi nadiren
gerçek zamanlı olarak kullanılabilir. Methemoglobinemi tedavisinde
kan değişimi başarıyla kullanılmıştır ve metilen mavisinin etkisiz
olduğu hastalarda tercih edilebilir. Hiperbarik oksijen tedavisi
tek başına ve diğer tedavilerle birlikte kullanılmıştır. Ancak,
methemoglobinemi konsantrasyonlarının azalması birkaç saate kadar
gecikebilir. Kardiyopulmoner kollaps veya kardiyak arrest
durumlarında kullanımı pratik olmayabilir. N-asetilsistein, çift
kör çapraz insan gönüllü bir çalışmada sodyum nitrit ile indüklenen
methemoglobinemiyi azaltmamıştır. Askorbik asit veya C vitamini,
methemoglobinemiyi tedavi etmek için kullanılmıştır. Bununla
birlikte, yayınlanan vaka raporlarının çoğu, diğer tedavi
yöntemleriyle birlikte kullanıldığını göstermektedir. Etkisi
yavaştır ve önemli bir etkiye sahip olması için genellikle birkaç
saat boyunca birden fazla doz gerektirir. Askorbik asidin
resüsitasyon durumlarında etkili olması muhtemel değildir.
OPIOIDLER 2020'de opioid aşırı doz tedavisine yönelik son AHA
kılavuzunun yayınlanmasından bu yana, opioid zehirlenmesi salgını
Amerika Birleşik Devletleri'nde ve dünya çapında diğer birçok
ülkede kötüleşmeye devam etmektedir. ABD Ulusal Sağlık
İstatistikleri Merkezi'nden alınan veriler, Nisan 2021'de sona eren
12 aylık dönemde opioidlerden kaynaklanan 75.673 ölümün şaşırtıcı
olduğunu ve bir önceki yıla göre yaklaşık %35'lik bir artış
olduğunu bildirmektedir. Ölümlerin çoğu kasıtsızdır. Hızla tırmanan
bu krizin üstesinden gelmek için etkili birincil önleme, acil
tedavi ve ikincil önleme stratejilerine acile...