Süperior Mezenter Arter Sendromu

Herkese güzel günler dinlerim. Bugün Süperior Mezenter Arter (SMA)
Sendromu ile karşınızdayım. Peki nereden çıktı bu SMA sendromu? Bir
önceki nöbetimde Acil Servisimize 22 yaşında erkek bir hasta
bulantı-kusma şikayeti ile geldi. Hasta, son 1 haftadır ne yese
bulantısının olduğunu ve bu yüzden oral alımının azaldığını ifade
etti. Hastanın vital bulguları stabildi ve fizik muayenesinde başka
bir ek bulgusu yoktu. Uygun kan tetkiklerini istedim. Hasta sonuç
göstermeye geldiğinde, 2 gün önce de aynı şikayetlerle geldiğini
kan tetkiklerinde bir şey çıkmadığından bahsetti. Güncel kan
tetkiklerinde de yine bir patoloji olmayınca görüntüleme planladık.
Hastanın biligasayarlı tomografisinde (BT); mide ve duodenum ilk
parçası dilate görünümdeydi. "Ama ne ola ki" diye bir koşu
kıdemlime gittim. Kıdemlimden aldığım cevap ile SMA sendromu da
böylelikle hem hastanın tanısı hem de yazımızın konusu oldu. Tanım
Öncelikle SMA Sendromu'nu açıklayacak olursak, SMA ve aortanın
arasındaki mesafenin daralarak/kısalarak, duodenumun özellikle
üçüncü parçasının kompresyonu sonucu oluşur. SMA sendromunu
literatüre kazandıran kişinin ismini alarak Wilkie Sendromu,
skolyoz ya da kalça cerrahilerinden sonra görüldüğü için Cast
(Alçı) Sendromu ya da Aortomezenterik Duodenal Kompresyon Sendromu
olarak da bilinir.  Anatomi Duodenumun üçüncü kısmı, aort ile
SMA arasından geçer. Duodenum tipik olarak Treitz ligamanına
tutunarak asılı kalan üçüncü lomber vertebra seviyesinde aortanın
önünden geçer. Süperior mezenterik arter, aortun anterior kısmından
L1 seviyesinde çıkar. Yağ ve lenfatik dokuyla sarılıdır ve dar bir
açıyla mezenterin içine doğru uzanır. SMA ile aort arasındaki
normal açı kısmen mezenterik yağ yastığına bağlı olarak 28 ila 65°
arasındadır. ​1​ Aortomezenterik mesafe normalde 10 ila 28 mm'dir.
​2​ Aortomezenterik açının ölçümü (Kaynak: Radiopaedia)
Patofizyoloji ve Etiyoloji Aortomezenterik mesafe ve açı belirli
sebeplerden azalırsa duodenal kompresyona sebep olur. Ciddi kilo
kaybında aortomezenterik alandaki yağ dokunun kaybıyla mesafe ve
açı daralır. Bu yüzden özellikle anoreksiya nevroza gibi yeme
bozuklukluğuna sahip kişilerde, hipermetabolizma durumlarında
(yanık, madde kullanımı), malignite gibi kilo kaybıyla giden
durumlarda görülme sıklığı artar. Bariatrik cerrahi, intestinal
cerrahi, kalça operasyonu ve  özellikle skolyoz cerrahisinde
omurganın düzeltilmesine bağlı açının daralmasıyla da
görülmektedir. Ciddi travmalara bağlı da görülmektedir. Konjenital
olarak da Treitz ligamanının kısa olması ya da anatomik olarak
farklı lokalizasyonda olmasıyla da SMA sendromu görülebilir. 
Bu sendrom her yaşta (ortalama yaş 23) görülebilirken sıklıkla
gençlerde ortaya çıkar.​3​ Genellikle kadınlarda erkeklere göre
daha sık görülür. ​3​ SMA Sendromu ve ilgili anatomik yapılar
Semptomlar & Klinik Değerlendirme Bulantı, kusma, epigastrik
ağrı, erken doyma ve yemek sonrası rahatsızlık, şişkinlik (karın
şişkinliği) ve kilo kaybı gibi belirsiz ve spesifik olmayan
semptomlar görülür. Semptomlar akut olarak gelişebileceği gibi daha
yavaş veya kronik fazda da oluşabilir. Epigastrik ağrı, sırtüstü
pozisyonda daha şiddetliyken pron pozisyonunda, sol lateral
dekübit pozisyonda ya da diz-göğüs pozisyonunda azalır. Özellikle
akut durumlarda ciddi duodenal obstrüksiyon, ciddi semptomlara ve
mide dilatasyonlarına neden olur. Bunun aksine, kronik fazda
tekrarlayan bulantı ve kusmalar yetersiz besin alımına yol açarak
ciddi kilo kaybına ve dolayısıyla sendromun ağırlaşmasına neden
olur. Laboratuvar tetkikleri genelikle normaldir. İnatçı bulantı
kusmalarda elektrolit bozuklukları görülebilir. Laboratuvar
tetkikleri genelde ayırıcı tanıda diğer tanıları ekarte etmek için
gereklidir. Komplikasyonlar Teşhis koymak genellikle gecikir. Bu
yüzden bazı komplikasyonlar görülebilir. En sık görülen
komplikasyon, peptik asidin ve safra asidinin reflüsü ve yüksek
intralüminal basıncın neden olduğu gastrointestinal hasardır.