Dönemin Müslüman/Türk Tanıklarına Göre 1915’te Yaşananlar Neydi?

Tarihçi Ayşe Hür, bu haftaki programında, 'Dönemin Müslüman/Türk
tanıklıklarına göre 1915’te yaşananlar neydi?' sorusunu yanıtlıyor.
Ayşe Hür: ''O meşum 1915 yılında, 23 Nisan’ı 24 Nisan’a bağlayan
gece İstanbul’da tutuklama haberini duyan Ermeniler İstanbul Mebusu
Avukat Krikor Zohrab’ın evine koşmuşlardı. Zohrap Bey de Sadrazam
Said Halim Paşa'nın yanına. Ancak Ayaş ve Çankırı sürgünlerini
durduramamıştı. 2 Haziran 1915 gecesi Cadde-i Kebir’deki Cercle
d’Orient Kulübü’nde Talât Paşa ve Halil Bey’le yemek yiyen,
ardından kâğıt oynayan, Zohrab Efendi kulüpten ayrılırken Talât
Paşa da kalkmış ve nedense Zohrab’ı yanağından öpmüştü. Edebiyatçı
ve siyasetçi Halide Edip (Adıvar) Hanım, Cemal Paşa’nın davetiyle
Lübnan’a giderken, trende bilmeden konuşduğu Dr. Bahaeddin Şakir
için Falih Rıfkı’ya “Bana bilmeyerek bir katilin elini sıktırdınız”
demişti. Halide Edip, bin kadar Ermeni yetimin kaldığı Ayn Tura
Yetimhanesi’nin içler acısı halini anlattıktan sonra şöyle yazmıştı
Cavid Bey’e: “Yeni kabine bu emsalsiz zulüm ve cinayetin hiç
olmazsa sonuçlarını hafifletemez mi? Şimdi bugün yaşayanlara insan
hakkı veremez mi?”.